- شنبه، 19 فروردين 1402
تاریخ عکاسی ایران و جهان
از اختراع عکاسی نزدیک به دو قرن است که می گذرد. این هنر که در اروپا پا به عرصه گذاشت در زمانی اندک به تمام مرز های جغرافیایی راه یافت و امروزه عکاسی تبدیل به یکی از گویا ترین وسیله های بیانی دنیا شده است. در اوایل قرن نوزدهم برای طبیعت گرایی و دقت در هنرهای بصری ارزش بالایی در نظر گرفته می شد . شکل گیری تصویر به صورت ابتدایی توسط اتاقک های تاریک (camera obscuera) بدیع امر شناخته شده بود و برای قرن ها به عنوان ابزاری کمکی مورد استفاده نقاشان بود ،ولی هیچ گونه ماده حساس به نوری جهت ثبت تصویر وجود نداشت . به سال 1830 میلادی ترکیبی از نیاز نقاشی و رشد فزاینده اکتشافات علمی اولین استفاده موفق از موادشیمیایی حساس به نور در دوربین را شکل داد ؛جایی که در واقع شروع داستان عکاسی است .
اگر تاریخ عکاسی را مطالعه کنیم آن را فنی معرفی می کنند که ابداع دو مخترع فرانسوی لویی ژاک مانده داگر و ژورف نیسفور نیپس بوده است و یکی از ثمرات انقلاب صنعتی شمرده میشود.
انقلاب صنعتی که از انگلستان آغاز شد و سپس اروپا و آمریکا را فرا گرفت، سبب ایجاد تحولاتی بنیادین در شیوه های ارتباطی شد ؛ آنچنان که فنون تصویرسازی مرسوم در قرن نوزدهم ، دیگر پاسخگوی نیاز های جدید نبود. از شیوه های تصویرسازی ان زمان میتوان به حکاکی بر روی چوب و فلز که دقت کافی نداشتند و زمان بر بودند نام برد .پس در دوران جدید ما نیازمند به اختراع فنی بودیم که تصاویر را بادقت بیشتر و زمان کمتری بیافریند. ژوزف نیپس نخستین عکس تاریخ را که در حال حاضر موجود است پدید آورد . این عکس که بر اساس پژوهش های به عمل امده در 1826 یا 1827 گرفته شده ، تصویر مثبتی است که مستقیما بر روی صفحه ی حساسی از جنس قلع به ثبت رسیده است. تصویر مزبور با آن که زمخت و مغشوش به نظر می رسد ، اثر برجسته ای است و درمیان تمامی تصاویر نخستین عکاسی احتمالا جادویی ترین آن هاست.
نیپس و داگر از 1829 تا 1833 یعنی تا زمان مرگ نیپس ، مشترکا کار می کردند و می کوشیدند تا اصلاحاتی در روش اولیه نیپس به انجام رسانند؛ چرا که در این روش، مدت زمانی که طی آن به صفحه های قلعی مومیا اندود در دوربین نور داده می شد، می توانست تا هشت ساعت به درازا کشد.
فرایند داگرئوتیپ (daguerréotype)
داگرئوتیپ روشی بود که تصویر بر روی صفحه های مسی نقره اندود و صیقلی گرفته می شد. این صفحه را در معرض بخار ید قرار می دادند و بدین طریق آن را نسبت به نور حساس می ساختند، چرا که لایه ای از یدور نقره که ماده ای حساس به نور است، بر سطح صفحه تشکیل می شد . صفحه را چند دقیقه در دوربین نور می دادند و سپس تصویر آن را با بخاری که از جیوه گرم شده متصاعد می گردید، (( ظاهر )) می کردند . سپس تصویر آن را با زدودن یدور نقره متاثر نشده از نور ، ((ثابت )) می ساختند. عمل ثبوت در ابتدا با محلول غلیظ نمک و بعد ها باهیپوسولفیت سدیم انجام می شد.
فرایند کالوتیپ (Calotype)
ویلیلام هنری فاکس تالبوت به عنوان پدر عکاسی قلمداد می گردد. استفاده از شیوه منفی _ مثبت برای ثبت عکس ابتکار این دانشمند بود. شیوه ای که در آن امکان چاپ تعداد نامحدودی تصویر مثبت را از روی یک تصویر منفی اصلی میسر می سازد .
تالبوت نخستین موفقیت های حقیقی خود را در تابستان 1835 حاصل کرد، وقتی تعداد زیادی تصویر منفی کوچک از مناظر پیرامون خانه اش در لاکاک آبی گرفت. یکی از این تصاویر که از پنجره مشبک خانه تالبوت در لاکاک آبی، گرفته شده نخستین تصویر منفی کاغذی است که باقی مانده و در عین حال دومین تصویر عکاسی موجود نیز است. در سپتامبر1840 تالبوت به صورت اتفاقی دریافت که با ماده شیمیایی خاصی که گالو-نیترات نقره بود، می توان تصویر مخفی را ظاهر کرد . پس از اینکه اکتشافات خود را به اطلاع مردم رساند طی نامه ای به انجمن سلطنتی شیوه طرح نورساخته کالوتایپ را منتشر کرد. در شیوه کالوتایپ ،نخست لایه ای از نیترات نقره و یدور پتاسیم را بر روی کاغذ می اندودند. از ترکیب این دو ماده، یدور نقره حاصل می شد. سپس کاغذ یدور اندود را با محلول اسید گالیک و نیترات نقره حساس می ساختند. کشف آتی تالبوت در خصوص نقش و کارایی هیپوسولفیت سود به عنوان محلول ثبوت ، سبب شد که اصلاحاتی چند صورت بگیرد. پس از تبدیل تصویر منفی به مثبت ، حاصل نهایی کار که به نام های کالوتایپ، تالبوتایپ یا تصویر خورشیدی شناخته میشد، تصویری بود که رنگمایه های ان از قهوه ای مایل به خاکستری تا قهوه ای مایل به قرمز را دربرداشت.
